What is BIM (Part-3)

ဒီတစ္ခါ BIM part 3 မွာေျပာမဲ့ အေၾကာင္းအရာက BIM model တစ္ခုဟာ construction တစ္ခုမွာ ဘယ္လိုအေရးပါသလဲဆိုတာပါ။ အရင္ Part 1 နဲ႔ Part 2 မွာေျပာခဲ့သလိုပဲ က်ေနာ္တို႔ဟာ BIM model ကေန drawing documents ရယ္ QS သမားေတြအတြက္ အလြန္အသံုးဝင္တဲ့ Schedule အစံုထြက္လာၿပီ ဆိုပါစို႔။ Construction စဖို႔အတြက္ က်ေတာ္တို႔ MS project နဲ႔ Construction Schedule စဆြဲရပါတယ္။ အဲ့ဒီ Schedule ထဲမွာ က်ေနာ္တို႔ expect လုပ္ထားတဲ့ planning time ရွိတယ္။ ဥပမာ ဘယ္ေန႔ဘယ္ရက္မွာ site cleaning လုပ္မယ္ temporary work ေတြစမယ္ Excavation စမယ္ pile ႐ိုက္မယ္ သံေခ်ာင္းစီမယ္ အစရွိသည္ျဖင့္ေပါ့ Construction စကတည္းကေန အဆံုးထိ အေျခအေနေတြကို Schedule ဆြဲထားသည္ေပါ့ဗ်ာ။ အဲ့ဒီ Schedule နဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ပထမဆြဲထားတဲ့ BIM model နဲ႔ကို plug in ေတြ software ေတြၾကားခံၿပီး ထပ္ခ်ိတ္လိုက္မယ္။ ၿပီးေတာ့ simulation ဝင္လိုက္မယ္။
က်ေနာ္တို႔ဘာေတြရမလဲဆိုေတာ့

က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ BIM model က က်ေနာ္တို႔ planning ခ်ထားတဲ့ time schedule အရ ဘယ္ေန႔ဘယ္ရက္မွာ ဘယ္လို႔အဆင့္ေတြ ၿပီးေျမာက္သြားမလဲဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ လက္ေတြ႕မွာ အေဆာက္အဦးေဆာက္တာကို ျမင္ေနရသလိုမ်ိဳး computer ကေနေတြ႕ေနရပါလိမ့္မယ္။ လက္ေတြ႕ပိုင္းကိုေရာ မသိရႏိုင္ဘူးလား? သိရႏိုင္ပါတယ္။ လက္ေတြ႕construction field ေတြမွာက်ေနာ္တို႔ခ်ေပးထားတဲ့ schedule အတိုင္း ပီးမပီးကိုလည္း checking ဝင္လို႔ရသလို Actual work ကိုလည္း schedule ထဲထည့္ simulation run ၿပီး Planning Actual ကိုလည္း ျပန္လည္ စစ္ေဆးလို႔ရပါတယ္။ လက္ေတြ႕မွာ ဘာေတြဘယ္ေလာက္ၿပီးလည္း on site သြားၾကည့္စရာမလိုပဲ က်ေနာ္တို႔ ရံုးအတြင္း monitor ၾကည့္ၿပီး သိသည္ေပါ့ဗ်ာ။
ေနာက္တစ္ခုက လက္ေတြ႕ေဆာက္လုပ္တဲ့အခါ ေဆာက္လုပ္ေရးေတြမွာ ဝင္တက္တဲ့ error ေတြ ဥပမာ ပစၥည္းအထားအသို အေရြ႕အေျပာင္းေတြ ပစၥည္းဝယ္ယူမႈ timing ေတြကို စစ္ေဆးခ်ိန္ညွိ ျပင္ဆင္ထားလို႔ရပါတယ္။

BIM model က ေဆာက္လုပ္တဲ့အထိပဲအေရးပါသလား?

Construction တစ္ခုထဲအတြက္မဟုတ္ပါဘူး။ Demolition work ေတြ Operation work ေတြနဲ႔ Renovation work ေတြမွာပါ အသံုးဝင္ပါေသးတယ္။ အဲ့ဒါေတြေၾကာင့္ town တစ္ခု တည္ေဆာက္မလား City တစ္ခုဖန္တီးမလား data အျပည့္အစံု Information အစံုအလင္နဲ႔ ေနာက္ပိုင္း foreigner Construction ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားမွာ BIM ကို လက္ေတြ႕အသံုးျပဳေနၾကသလို တခ်ိဳ႕ကလည္း အသံုးျပဳႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနၾကပါတယ္။ က်ေနာ္သိသေလာက္ local company ေတြေတာ့ fee မႏိုင္တာလား technical knowledge အားနည္းေနေသးသလားေတာ့မသိ အိပ္ေကာင္းေနၾကပါတယ္။ 😜

ေအာက္က presentation document ေတြထဲမွာ output တခ်ိဳ႕လည္းထည့္ေပးထားတယ္ေလ့လာလို႔ရပါတယ္။ Student’s Show presentation မွာျပတဲ့ Simulation လုပ္ထားတဲ့ video တခုကိုလည္း လိုင္းေကာင္းရင္ ထည့္ေပးထားပါမယ္။ MS project ဆြဲတုန္းက procedure မွာ error နဲနဲဝင္သြားတာရယ္ ပြဲအတြက္ျပင္ဆင္မႈအခ်ိန္က ကပ္သြားတာရယ္ေၾကာင့္ error ေလးေတြ႕ရင္ သီးခံေပးပါဦး။ သိသေလာက္မွ်ေဝပါတယ္။
ၾကားထဲနဲနဲအလုပ္ရႈပ္သြားလို႔ part 3 ကေနာက္က်သြားပါတယ္။
စာေရးဖို႔အခိ်ိ္န္ရေသးရင္ BIM & VR အေၾကာင္းေလး ေရးေပးပါဦးမယ္။

ေရးသားသူ=သွ်ားသက္ေဇာ္
~~~~~~~~ The end~~~~~~~~

WHAT IS “BIM” (PART-2)

What are it’s collaboration?

BIM model နဲ႔ သူရဲ႕ ဆက္စပ္ လုပ္ငန္းခြင္ေတြ ဘာေတြရွိမလဲ ေလ့လာၾကည့္ၾကမယ္ဆိုရင္ အပိုင္း ၃ ပိုင္း နဲ႔ သက္ဆိုင္ပါတယ္။
1. Design
2. Construction
3. Operation စတဲ့ အပိုင္း ၃ ပိုင္းမွာ ပါဝင္ ပါတ္သက္ေနပါတယ္။
ေအာက္မွာ ျပထားတဲ့ collaboration ပံုေလးကို ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။

ပထမဆံုး Design stage မွာ ဘယ္လို အသံုးဝင္လည္း ဘယ္လိုပါဝင္ပါတ္သက္ေနလဲ ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္။
က်ေနာ္တို႔ Design Stage မွာ
1. Conceptual stage
2. Schematic stage
3. Detail design stage
4. Shop drawing or construction stage အစရွိတဲ့ stage ေပါင္းမ်ားစြာအတြက္ drawing ေတြ 2D profile detail ေတြ အစံု ထုတ္လို႔ရပါတယ္။
က်ေနာ္တို႔ Design Group တစ္ခုရွိတယ္ဆိုပါဆို႔။
အဲ့ဒီ Design group တခုမွာ က်ေနာ္ Architect 1ေယာက္ Structural designer 1ေယာက္ Mechanical designer 1ေယာက္ Electrical designer 1ေယာက္ Civil designer 1ေယာက္နဲ႔ Drafting designer 1ေယာက္ Generally ပါဝင္မယ္ေပါ့ဗ်ာ။

အဲ့မွာ Architect သမားက စၿပီး သူ႔ layout 3Dကို စဆြဲလိုက္ၿပီ။ layout ရဲ႕ ပထမ အဆင့္အၿပီးမွာ Structural designer နဲ႔ M&E designer အပိုင္းေတြဟာ သူတို႔ ကဏၭအလိုက္ ပါဝင္လာမယ္။

Structural designer က သူနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ Structure အပိုင္းေတြ အားလံုးကို manage စဝင္လုပ္ၿပီ။ သံေခ်ာင္း concrete အခ်ိဳးအစားေတြနဲ႔ model ထည့္ၿပီး analyzing ဝင္တယ္ေပါ့။ အဲ့ ဒီမွာ error တက္တာနဲ႔ Archi နဲ႔ Structure coordination ျပန္ဝင္ေပါ့။ ဘယ္ေနရာကေတာ့အဆင္မေျပဘူး အဆင္ေျပတယ္ ဒီဇိုင္းေျပာင္းသင့္ မေျပာင္းသင့္ size ေတြ ျပင္သင့္ မျပင္သင့္ ဘာညာေပါ့။

M&E designer ကလည္း သူနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ အပိုင္းေတြကို ျဖည့္ၿပီး analysts လုပ္ရပါတယ္။ pipe ေတြ မီးႀကိဳးေတြ အဆင္ေျပမေျပ space ေလာက္မေလာက္ ခ်ိန္ညွိၾကပါတယ္။

Civil designer ကလည္း သူ႔အပိုင္းနဲ႔သူ ဝင္ေရာက္ျဖည့္ဆြဲတယ္။ ေနာက္ Designer ေတြ အားလံုးေပါင္းၿပီး coordination ေတြ ဆြဲရင္းလုပ္ရင္းနဲ႔ central model တစ္ခု ရရွိလာပါတယ္။

အဲ့လို central model တစ္ခု ဆိုတာက လက္ေတြ႕မွာ ေအာင္ျမင္စြာ ေဆာက္လုပ္ၿပီးစီးသြားတဲ့ အေဆာက္အဦး တစ္လံုးအလား ျမင္ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ BIM 3D model ရဲ႕ အားသာခ်က္တစ္ခုက 3D model တစ္ခုလံုးကို section မ်ားစြာ အပိုင္းပိုင္းျဖတ္ၾကည့္လို႔ရတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး 2D elevation ထပ္ဆြဲစရာမလိုပဲ လက္ရွိ 3D ကေန အလိုအေလ်ာက္ Elevation အားလံုးကို ထုတ္ၾကည့္ႏိုင္ပါေသးတယ္။ က်ေနာ္တို႔ Detail Drawing ေတြအတြက္လည္း 3D model ကေန အပိုင္းပိုင္ျဖတ္တဲ့ section ေတြ detail view သီးသန္႔ေတြ ဆြဲေခၚထုတ္လို႔ရပါေသးတယ္။

ေနာက္အပိုင္းတစ္ခုက Schedule ေတြ ထုတ္ယူလို႔ရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေဆာက္အဦး ၿပီးေျမာက္ဖို႔ column ဘယ္နလံုး ဘယ္size ေတြသံုးလဲ Wall schedule, rebar schedule, beam schedule, သစ္သားထည့္သံုးရင္ Wood schedule, floor Schedule, Floor tile schedule အစရွိတဲ့ schedule ေပါင္းမ်ားစြာအျပင္ အထဲမွာ ထည့္သံုးတဲ့ facility ေတြ furniture အမ်ိဳးအစားေတြ အေရအတြက္ေတြ အားလံုးလည္း Schedule ထုတ္လို႔ရပါတယ္။ QS engineer ေတြအတြက္ လိုအပ္သမွ် ေတြကို တခုျခင္း လိုက္ၾကည့္စရာမလိုပဲ BIM model တခုထဲကေန အခ်ိန္ကုန္သက္သာၿပီး တိက်စြာ ရရွိေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ရရွိလာတဲ့ drawing ေတြ Schedule ေတြကို ကိုယ္ပိုင္ title block ေတြနဲ႔အတူ Document ေတြအျဖစ္ရရွိဦးမွာျဖစ္ပါတယ္။
Drawing Expression အေၾကာင္းေလးလဲ ေျပာၾကည့္ရေအာင္။
က်ေနာ္တို႔ design company ေတြ construction company ေတြဟာ drawing expression ေကာင္းဖို႔ဆိုတာလည္း အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္တစ္ခုလည္းျဖစ္ပါတယ္။ Client’s impression တစ္ခုျဖစ္ေပၚေစတဲ့ အဓိက အခ်က္ေတြထဲက တစ္ခ်က္လည္းျဖစ္တယ္။
တခ်ိဳ႕က BIM က Autocad ေလာက္ Detail ေတြနဲ႔ Drawing Expression ေတြ ထုတ္မရဘူးလို႔ေျပာၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံျခားသား Architect ေတြကိုက အဲ့လိုမ်ိဳးေတြ အမွားယူဆထားတက္ၾကတယ္။ တကယ္က မဟုတ္ဘူးဗ်။ BIM software ထဲမွာ line weight line scale အားလံုး ခ်ိန္ညွိလို႔လည္းရသလို Detail drawing ကို တိတိက်က်ကို ထုတ္လို႔ရပါတယ္။ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ စမ္းသပ္ခ်ိန္ညွိၿပီး Output ထြက္မွ အာမခံေျပာတာပါ။ Central model ကိုက လက္ေတြ႕မွာ ေဆာက္ၿပီးသား အေဆာက္အဦး တစ္ခုပံုျဖစ္ေနခဲ့တာေလ။ ကဲ အကုန္ထုတ္လို႔ရေနတယ္။ ဘာလိုေသးလဲ 😊😂😂

ေရးသားသူ- သွ်ားသက္ေဇာ္
Part-3 ~. soon…..

What is BIM? (Part 1)

BIM = building Information Modeling
Building Information Model
လို႔ေခၚတယ္

BIM ဆိုတာ software တစ္ခု မဟုတ္ပါဘူး။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၃ႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္က က်ေနာ္ Architecture software ေတြေလ့လာရင္းနဲ႔ က်ေနာ္စေတြ႕ခဲ့တယ္။ က်ေနာ္လည္း အစကေတာ့ software ထင္လို႔ လိုက္ရွာၾကည့္တယ္။ တကယ္ကေတာ့ software တခုမဟုတ္ပါဘူး။ အေပၚမွာေျပာထားတဲ့ အဓိပၸါယ္လိုပဲ အေဆာက္အဦး တစ္ခုလံုးရဲ႕ အေသးစိတ္ အခ်က္အလတ္အားလံုးကို computer မွာတည္ေဆာက္ထားတဲ့ model တစ္ခုကေန အားလံုး ရႏိုင္ျခင္းပါပဲ။

BIM ရဲ႕ model က ဘယ္လိုမ်ိဳးလဲ?

က်ေနာ္တို႔ အခု 3D ေတြ ဆြဲေနၾကတယ္
အေဆာက္အဦးပံုေလးေပၚလာေအာင္ အတံုးေလးေတြ အဝိုင္းေလးေတြနဲ႔ ပံုစံခ်တယ္။ ကာလာသြင္းတယ္။
အဲ့လိုအေပၚက ဟာမ်ိဳးေတြလံုးဝမဟုတ္ရပါဘူး။
BIM model မွာ ခ်ဆြဲလိုက္တဲ့ အရာတိုင္းမွာ သက္မွတ္ခ်က္ေလးေတြ specification ေလးေတြရွိပါတယ္။
ေလးေထာင့္တံုးျခင္းအတူတူ တစ္တံုးက brick specification ျဖစ္ပီး ေနာက္တစ္တံုးက concrete specification ျဖစ္ေနရင္ သူ႔ေနရာမွာသူ လက္ေတြ႕မွာ တပ္ဆင္သလိုမ်ိဳး အမွန္အတိုင္း တပ္ဆင္ဆြဲသားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။BIM model တစ္ခုကို Architect တစ္ေယာက္တည္းက တည္ေဆာက္ရျခင္းမဟုတ္ပါ။ Structure , Mechanical, Electrical နဲ႔ Civil designer စတဲ့ Designer ေတြစုၿပီး ပူးေပါင္းတည္ေဆာက္ထားတာမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ BIM model တစ္ခု ျဖစ္လာဖို႔ software တစ္မ်ိဳးတည္းနဲ႔ 3D model တည္ေဆာက္ရျခင္းမဟုတ္ပါဘူး။ specification သက္မွတ္လို႔ရတဲ့ modeling software, ဆြဲထားတဲ့ model ရဲ႕ structure ေတြကို စစ္ေဆး ခ်ိန္ၫွိလို႔ရတဲ့ analyzing software, Mechanical & Electrical ေတြရဲ႕ model ေတြထည့္သြင္းၿပီး analyzing လုပ္လို႔ရမယ့္ software အစရွိတဲ့ software ေတြ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး collaboration model တစ္ခုကို ဖန္တီးျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ေရးသားသူ- သွ်ားသက္ေဇာ္